کد مطلب:62561 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:173

وجدان كاری نیز از عوامل خود كنترلی شمرده شده است. شاید بتوان وجدان كاری را این گونه تعریف كرد:

گرایش درونی انسان نسبت به انجام دادن كار با كیفیت و كمیت بالا و بدون اسراف منابع.

آنچه در تعریف یاد شده و نیز تعاریف دیگر مقروض گرفته شده ریشه دار بودن این گرایش درونی در وجدان است؛یعنی وجدان سرچشمه و منشأ چنین احساسی در انسان هاست.

در بررسی این عامل، بیان نكات ذیل ضروری است:

الف ) وجدان چیزی جز عقل نیست.

ب ) ارزش های پذیرفته شده از سوی فرد، پشتوانه عقل یا وجدان اوست، كه بر اثر از دست دادن آن ها، تأثر و اندوه درونی پدید می آید. بر این اساس، نباید از نقش مهم و كلیدی ارزش ها در جهت دهی به عقل یا وجدان غافل گشت؛زیرا هنگامی كه ارزش های پذیرفته شده از سوی افراد متفاوت و یا متعارض باشد وجدان ها نیز به همان نسبت دارای تعارض و یا تغایر خواهد بود؛ و چه بسا فردی از انجام دادن عملی جزئی دچار ناراحتی وجدان و تنش عاطفی گردد، و فردی دیگر با انجام دادن عملی بزرگ تر، هیچ گونه دغدغه خاطر به خود راه ندهد.

ج ) گرایش درونی نسبت به كار با كمیت و كیفیت بالا و بدون اسراف منابع، چیزی جز خود كنترلی نیست، یعنی می توان با كمی مسامحه، وجدان كاری را خود كنترلی و نه علت و ریشه آن، دانست؛زیرا خود كنترلی نوعی مراقبت درونی است كه بر اساس آن، وظایف محول شده انجام داده می شود و رفتارهای غیر قانونی و ناهنجار ترك می گردد، بی آنكه كه مستند به نظارت دیگران باشد.